Czy prezydent miasta, na terenie którego znajduje się wojewódzki ośrodek ruchu drogowego, może z nim zawrzeć porozumienie o wykonywaniu zadań ochrony ludności lub obrony cywilnej, z pominięciem marszałka województwa?

26 maja 2025
man in black jacket holding blue tablet computer

   Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy z 5 grudnia 2024 roku o ochronie ludności i obronie cywilnej (dalej: OLiOC)[1] każdy z organów ochrony ludności mogą zawierać porozumienia o wykonywaniu zadań ochrony ludności lub obrony cywilnej. Przesłanką zawarcia takiego porozumienia jest zapewnienie wykonania zadań ochrony ludności lub obrony cywilnej. Porozumienie takie może zostać zawarte przez każdy organ ochrony ludności, w tym także przez prezydenta miasta. Istotne jest natomiast z kim takie porozumienie może być zawarte. Katalog podmiotów, z którymi można zawrzeć takie porozumienie, został określony w dalszej części przepisu art. 19 ust. 1 OLiOC. Może być ono zawarte zatem z:
1) organizacjami pozarządowymi realizującymi zadania ochrony ludności lub obrony cywilnej;
2) podmiotami wskazanymi w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2024 r. poz. 1491 i 1761), realizującymi zadania ochrony ludności lub obrony cywilnej;
3) podmiotami prognozującymi i monitorującymi zagrożenia;
4) przedsiębiorcami i innymi podmiotami świadczącymi usługi pomocy doraźnej i pomocy humanitarnej;
5) przedsiębiorstwami państwowymi lub spółkami prawa handlowego, w tym spółkami, w których Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego posiadają udziały lub akcje;
6) innymi podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą niezbędną do zapewnienia realizacji zadań ochrony ludności lub obrony cywilnej.
   Stosownie do art. 116 i n. ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym (dalej: p.r.d.)[2] sejmik województwa tworzy, po uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw transportu, wojewódzkie ośrodki ruchu drogowego na obszarze województwa. Ośrodek jest samorządową wojewódzką osobą prawną. Ośrodek może wykonywać szereg zadań związanych z bezpieczeństwem ruchu drogowego, a także wykonywać działalność gospodarczą, o ile jej wyniki będą przeznaczane na realizację jego celów.

   Jeżeli zatem wojewódzki ośrodek ruchu drogowego prowadzi działalność gospodarczą, tzn. jest  przedsiębiorcą, prezydent miasta będzie mógł zawrzeć z nim porozumienie.

   W odpowiedzi na to pytanie należy przyjrzeć się także art. 18 ust. 1 OLiOC, zgodnie z którym w celu zapewnienia wykonania zadań ochrony ludności lub obrony cywilnej właściwy miejscowo wójt (burmistrz, prezydent miasta), starosta lub marszałek województwa mogą wyznaczyć jako podmioty ochrony ludności podległe im jednostki organizacyjne i spółki prawa handlowego z większościowym udziałem jednostek sektora finansów publicznych, w których posiadają udziały. W kontekście wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego istotne jest ustalenie, co ustawodawca rozumie pod pojęciem: „podległe im jednostki organizacyjne”. Jak wynika, bowiem z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie województwa (dalej: u.s.w.)[3] w celu wykonywania zadań województwo tworzy wojewódzkie samorządowe jednostki organizacyjne oraz może zawierać umowy z innymi podmiotami. Pojęcie samorządowej jednostki organizacyjnej nie jest zdefiniowane w żadnej z ustaw samorządowych i można pod nim rozumieć zarówno jednostki organizacyjne nieposiadającej osobowości prawnej, jak i samorządowe osoby prawne.[4] Jeśli w omawianym przepisie ustawodawca użył pojęcia „podległe im jednostki organizacyjne” w znaczeniu szeroki tj. obejmującym także samorządowe osoby prawne, to marszałkowi województwa przysługuje prawo wyznaczenia wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego jako podmiotu ochrony ludności.
   Art. 21 ust. 7 OLiOC stanowi, że w odniesieniu do jednego podmiotu można zawrzeć więcej niż jedno porozumienie lub wydać więcej niż jedną decyzję, jeżeli zakresy zadań i współpracy określone w tych porozumieniach lub decyzjach nie pokrywają się oraz wzajemnie nie wykluczają, w szczególności jeśli pozwalają na to warunki organizacyjne oraz techniczne podmiotu. Zgodnie z tym przepisem wojewódzki ośrodek ruchu drogowego może być zarazem wyznaczony przez marszałka województwa, jak i może zostać z nim zawarte porozumienie przez prezydenta miasta. Przepis nie wymaga zgody marszałka województwa na zawarcie porozumienia przez wojewódzki ośrodek ruchu drogowego.

Autor: Łukasz Jaroszewski

KLIKNIJ TUTAJ PO WIĘCEJ WIEDZY I SPRAWDŹ NASZE AKTUALNE SZKOLENIA!


[1] Dz.U. z 2024, poz. 1907.

[2] Dz.U. z 2024, poz. 1251.

[3] Dz.U. z 2025, poz. 581.

[4] Zob. na ten temat: R. Cybulska, A. Wierzbica [w:] Samorząd województwa. Komentarz, red. B. Dolnicki, Warszawa 2023, art. 8.

 

 

fides@fidesconsulting.com.pl

tel. +48 884 214 543

Website created in white label responsive website builder WebWave.